Türk dizilerinin başta Orta Doğu ve Güney Amerika olmak üzere dünyanın dört bir yanında büyük Düzce escort bir ilgi görmesi yeni bir husus değil
Diziler Türkiye’nin kültürünü turistik hoşluklarını ve ömür üslubunu tanıtmak açısından uzun vakittir yumuşak güç fonksiyonu görüyor
Yeni olan şey bu gücü fark eden edirne escort yabancı görüntü platformlarının Türkiye’ye gelmesi ile rekabetin ve üretimlerin sayısının artması
Disney 14 Haziran prestijiyle orjinal üretimleriyle artık Türkiye’de
Sekiz yıldır Türkiye’de olan Netflix’in birinci yepyeni Türk üretimi olan Hakan Elazığ escort Muhafız 2018 yılında platforma gelmişti
HBO Max’in ise bu yıl sonunda özgün içerikleriyle Türkiye’ye gelmesi bekleniyor
Bu üç ABD’li platformun büyük bir süratle Türkçe yepyeni içerik üretmekte giriştiği yarış ister istemez Türkiye’deki dizilerin yapım ve çekim şartlarını değiştiriyor
Bu rekabetin üretimciler muharrirler ve set çalışanları açısından olumlu yanları olduğu üzere çalışma kurallarında da güzelleşmeler görülüyor
Halen geliştirilmeye en açık alanlar ise Türkiye’de üretilen dizilerin içerikleri insan sermayesine yatırım yapılması ve çalışma kaideleri açısından televizyon da dahil olmak üzere bütün üretimlerin milletlerarası standartlara çıkarılması
TELEVİZYONLAR OYUNCU BULMAKTA ZORLANIYOR
ABD’li görüntü sitelerinin yanı sıra Türkiye’de BluTV puhutv Gain ve Exxen üzere mahallî platformlar da kendi içeriklerini uzun vakittir üretmekte
Televizyon kanallarının da son hız çekimlerine devam etmesiyle bu rekabetin dala en büyük yansıması nitelikli iş gücüne olan talebin artması oldu
Ünlü oyuncuların son vakitlerde tercihlerini daha itibarlı buldukları için dijital platformlardan yana yapması televizyonların oyuncu bulmakta zorluk çekmesine neden oluyor
Tek büyük eksik oyuncu seçiminde yaşanmıyor direktörle birlikte dizinin yürütme ve karar alma sistemi olan reji tarafı ve set çalışanlarında da nitelikli iş gücüne muhtaçlık var
Rekabetin yarattığı en olumlu sonuç ise sinema ve televizyon alanında eğitim görmüş ya da bu kesimde çalışan bireyler için iş imkanlarının artmış olması
Sektörde eski periyotlara kıyasla bu sayede iş bulmak daha kolay
SET ŞARTLARINDA DÜZGÜNLEŞME YAŞANDI
Set emekçilerinin televizyon dizileriyle ilgili yıllardır lisana getirdikleri en büyük şikayet çalışma şartlarına yönelik oldu
Televizyon kanalları ortasında reyting sebebiyle yaşanan rekabet çok sayıda dizinin çekilmesine ve uzun kısım mühletlerine bu da uzun çalışma saatlerine neden oldu
Dijital görüntü platformlarıyla gelen en büyük değişiklik gün içinde çalışma saatinin 12 ile sonlandırılması ve fiyatların haftalık olarak ödenmesi oldu
Set emekçileri dijital platformlar için üretilen üretimlerde yemek imkanlarının da daha uygun olduğunu lisana getiriyor
UZUN BAKIŞMA SAHNELERİ ZORUNLULUKTAN
Sinema ve televizyon mezunu olan Tuğçe Koçyiğit mesleğine reji asistanı olarak başlamış
Bir televizyon dizisinin 13 kısmında çalıştıktan sonra çok mutsuz olduğunu bu yüzden televizyona iş yapmayı bıraktığını anlatıyor
Bu vakte karşı yarış reji ya da set çalışanlarının mesleklerini hakkını vererek hayata geçirmelerini engelliyor
Senaristler neredeyse bir sinema uzunluğundaki bir kısmın senaryosunu bir hafta içinde yazmak reji de son anda ellerine gelen senaryoyu kurallar elverdiğince süratli çekerek yetiştirmek zorunda kalıyor
Bir reji çalışanı bir dizi kısmının nasıl biteceğine dair senaryonun kısmın çekimleri yapılırken ellerine geldiğini anlatıyor
Bu yüzden de direktörler ister istemez şuurlu olarak süreyi doldurmak için uzun bakışma sahneleri çekmek zorunda kalıyor
Bu da televizyon dizilerinde çekimlerin estetik dertle gerçekleştirilmesine mahzur oluyor
ANİ DEĞİŞİKLİKLER ÇEKİMLERİ HIZLANDIRIYOR
Yönetmenin bile çekim yapılacak yeri o günün sabahında gördüğünü söyleyen Tuğçe Koçyiğit ani bir kar yağışı ya da fırtınanın ortaya çıkması ya da oyuncunun hastalanması üzere son anda gelişen durumlarda çekimlerin daha da çabukla yapıldığını anlatıyor
Koçyiğit bu yüzden 2018’de Hakan Muhafız ile birlikte dijital platformlar için çalışmaya başlamış
Hakan Muhafız’ın çekimlerinde her şeyin hakkıyla yapıldığını nitelikli insanların çalıştığını ve şartların çok daha düzgünleştiğini vurguluyor
Dijital platformlara yapılan dizilerde set çalışanlarının senaryoyu daha evvel okuma talihi olduğu için çekimlerin nerede ve nasıl yapılacağına daha rahat karar verme tıpkı yerde gerçekleşecek çekimleri bir ortada yapma imkanları oluyor
Bu sayede yaratıcılık çalışma şevki ve çalışan memnunluğu dijital üretimlerde yükseliyor
Ancak Koçyiğit artık Netflix’in de televizyon dizileri üzere çekimleri hızlandırmaya başladığı ikazında bulunuyor
HİKAYENİN MATEMATİĞİNİ DAHA İHTİMAMLI KURMAK
Televizyon dizilerinin bu temposunun en büyük yükünü çekenlerin başında senaristler geliyor
Ercan Mehmet Fazilet Blu TV’de yayınlanan Behzat Ç Bir Ankara Polisiyesi ve Saygı Bir Ercüment Çözer Dizisi dizilerinin senaristi
Daha evvel Kanal D ve Star’da yayınlanan çok sayıda dizinin senaryosunda da imzası var
Erdem televizyona çalışmayı 2 5 saatlik bir diziyi yazmak hem fizikî hem de ruhsal olarak yıpratıcı bir iş olarak tanımlıyor
Beş günde 100 küsur sayfa yazdığınız ve bunu orta vermeden 40 hafta boyunca tekrarladığınız bir süreç bu Bir diziyi 40 hafta rotada tutup dönem finaline taşımak önemli uğraş gerektiriyor
Dijital bir platform için senaryo yazdığınızda ise hem bir kısmın müddeti hem de kısım sayıları düşüyor
Erdem’e nazaran dijital platformlara iş yapmanın en büyük avantajı dizinin çekimlerine bütün bir dönemin senaryosunun yazıldıktan sonra başlanması
Erdem Bu da öyküyü geliştirirken ‘kervan yolda düzülür’ başından çıkmanıza öykünün matematiğini lisanını daha dikkatli ihtimamlı kurmanıza imkan tanıyor diyor
PLATFORMLAR TELEVİZYONLAŞIYOR MU
Dijital görüntü platformları Türkiye’deki dizi ve sinema bölümünün bütün sorularını çözebilmiş değil
Sektörün muhakkak başlı kimi sıkıntıları bu platformlar için yapılan işlerde de kendini tekrar gösteriyor
Bunların en kıymetlisi de içerik
Öncelikle televizyon dizilerinde yaşanan sansür ve RTÜK denetimi tıpkı oranda olmasa da bu platformlara yapılan işlerde de karşımıza çıkabiliyor
Özellikle LGBTQİ bireylerin olduğu senaryoların karşılaştığı problemler büyük bir tartışmaya yol açtı
Yapımcı Yamaç Okur dijital platformlarda daha kaliteli imaller yahut daha farklı içerikler olması beklentisini büyük bir yanılsama olarak görüyor
Çukur ve Üç Kuruş üzere dizilerin imalcisi olan Okur Seyirci her yerde birebir şu anda dijitalde televizyondakinden daha farklı bir seyirci yok Esasen televizyondaki seyirci dijitale gerçek kayıyor tespitini lisana getiriyor
DİZİLERİN YURT DIŞINDA MUVAFFAKİYETE ULAŞMASININ FORMÜLÜ AİLE
Okur’a nazaran Türkiye’deki dizilerin yurt dışında büyük bir muvaffakiyete ulaşmasının nedeni ise ailelerin bir arada izleyebileceği içeriklerin üretilmesi
Türk dizileri 1980’lerden sonra dünyanın her tarafında artan muhafazakarlaşmada hem kaliteli hem steril içerikler sunuyor
Örneğin mafya ile ilgili içerik yapıldığı vakit hem bir aile his var hem de bir Latin Amerika ya da İngiliz dizisi kadar sert değil Ailelerin birlikte izleyebileceği içerikler Bu da dünyanın dört bir yanına rahat satılabilmesini sağlıyor
Türkiye’den beklenen içerikler aslında daha çok bayan içerikleri aşk içerikleri Bu alanda da çok fazla dizi üretiliyor ve değişik bir halde son devirde Batı Avrupa’da da ilgi görüyor Bilhassa İspanya’da İtalya’da çok önemli izleniyor Türk dizileri Bu muvaffakiyet devam ediyor
SANSÜR VE ÖZGÜRLÜK SORUNU
Ankara’nın içerik kontrolünü çok sıkı tutması nedeniyle Türkiye’nin dizi ihracatı potansiyelini tam olarak gerçekleştiremediğini söyleyen Okur da içerik çeşitliliği açısından bir sorun olduğunu kabul ediyor
Bunun nedenini de hem daima içerik üreten bir üretimciler jenerasyonunun oluşturulamamış olmasına hem de özgürlüğün bulunmamasına bağlıyor
Başıma ne iş gelir diziye ne iş gelir dehşetiyle üretimlerin hayata geçirilmesi güzel değil Bu türlü olunca daima sansürü nasıl aşarım ne yaparsam başıma iş gelmez diye düşünmek zorunda kalıyorsunuz
TELEVİZYONLARDAKİ ŞARTLAR DEĞİŞİR Mİ
Televizyon hala Türkiye’de diziler açısından en çok izlenen ve en güçlü araç
Yapımcı Okur’un da vurguladığı üzere televizyondaki diziler ile bir gecede milyonlara ulaşıyorsunuz ve toplumsal medyada büyük bir tesir yaratıyorsunuz
Şu an en büyük öncelikler televizyon için yapılan dizilerin setlerinde de çalışma şartlarının güzelleştirilmesi ve çalışanların maaşlarının yükseltilmesi olarak öne çıkıyor
Senarist direktör ve üretimci Aksiyon Kaftan ise televizyonlarda yayınlanan inandırıcılığı olmayan gerçeklikten kopuk dizilerden izleyicinin sıkıldığı görüşünde
Ana akım kanallarda üretilen dizilerin tekrara düştüğünü ve artık gereğince heyecan verici olmadığını söyleyen Kaftan Tüm platformlarda gerçek öykülere dönüşle ilgili bir eğilim görüyorum diyor
Kovan isimli sineması Netflix’te de gösterilen Kaftan platformlardan beklentisini ise şu formda açıklıyor
Dijital platformlardan beklentimiz global manada âlâ hikayeciliği desteklemeleri içeriklerin sanatsal ve izleyiciyle buluşma seyahatlerine hürmet duymaları
