2021’in sonlarında, Avrupa Uzay Ajansından (ESA) bilim insanları telaş verici bir durum fark ettiler. Bilim insanları Dünya’nın etrafındaki manyetik alanı ölçen uyduların atmosfere doğru çok süratli bir formda hareket ettiğini ortaya koydu.
Güneş fırtınası uyduları Dünya’ya hakikat sürüklüyor
Eskisinden 10 kat daha fazla bir süratle atmosfere hakikat ilerlemeye başlayan uyduların bu hareketi yeni güneş döngüsünün başlangıcıyla tıpkı vakte denk geliyor. Uzmanlar, bu durumun gezegenimiz ve yörüngesinde bulunan uzay araçları için kimi zor yılların başlangıcı olabileceğini düşünüyor.
ESA’nın Swarm misyon yöneticisi Anja Stromme Space.com’a verdiği demeçte mevzu hakkında şu sözlere yer verdi:
Son beş, altı yılda uydular yılda yaklaşık iki buçuk kilometre batıyordu. Fakat geçen yılın Aralık ayından bu yana neredeyse dalış yapıyorlar. Aralık ve Nisan ortasındaki düşüş oranı, yıllık 20 kilometreyi gösteryor.
Dünya etrafında dönen uydular vakitle yavaşlayıp sonunda ise gezegenimize düşüyor. Birden fazla uydu atmosfere giriş sürecinde yanarak yok oluyor. Uzmanlar ise bu durumun önüne geçmek ismine uyduların pozisyonunu korumak ismine çeşitli hareketler yapıyor.
Bu çekim tesiri aslında bir yandan da yörüngedeki uzay çöplüğünün önüne geçiyor. Lakin uyduların bu kadar süratli bir biçimde dünyaya çekilmesi epey tehlikeli görünüyor. Uzmanların bu mevzuda nasıl bir yol izleyecekleri ise merak konusu.
Bilim insanları, bu tesirin güneş aktivitesine bağlı olduğunu açıkladı. 11 yıllık güneş döngüsüne bağlı olarak güneş tarafından yayılan güneş rüzgarı ölçüsü ile uyduların dünyaya itilme oranı da artıyor. 2019 yılının Aralık ayında sona eren son döngünün akabinde, güneş rüzgarları hayli sakin seyrediyordu.
Ancak geçtiğimiz sonbahardan bu yana, gitgide daha fazla güneş rüzgarı ortaya çıkıyor. Bununla birlikte güneş lekeleri, güneş patlamaları ve koronal kütle atımları oluşuyor. Dünya’nın üst atmosferi bu tesirleri şimdiden hissetmeye başlamış durumda.
Hâli hazırda ESA’nın uyduları bu durumdan olumsuz etkilenirken SpaceX de Şubat ayında güneş rüzgarları nedeniyle 40 adet Starlink uydusunu kaybetti. Uyduların yörünge yükseklikleri ne kadar alçak olursa bu durumdan etkilenme olasılıkları da o kadar yüksek oluyor. Ve kimi uydular dünyaya düşmekten kurtulamıyor.
Bu durum uyduların ömürlerini olumsuz etkiliyor. Ayrıyeten atmosfere giren kimi uyduların ise dünyadada tehlike yaratmasından kaygı ediliyor. Dünya etrafındaki uydu çöplüğünün azalacak olmasını ise bu durumun olumlu tarafı olarak gösterebiliriz.
Peki siz uydu ve başka araçların atmosfer üzerinde yarattığı tehlike hakkında ne düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi yorumlar kısmında bizimle paylaşabilirsiniz.