Trakya Üniversitesi Doğal Afet İdaresi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÜDAM) Müdürü Prof. Dr. Mehmet Ali Kaya, Dünya Çölleşme ve Kuraklıkla Uğraş Günü’nün farkındalık ve bilinçlenme açısından kıymetli bir gün olduğunu söyledi.
Birleşmiş Milletler Çölleşmeyle Gayret Sözleşmesi’nin 17 Haziran 1994 yılında imzalandığını ve bu tarihten itibaren Çölleşme ve Kuraklıkla Çaba Günü’nde farkındalık çalışmaları yapıldığını belirten Kaya, 40 husustan oluşan mukaveleye Türkiye’nin birebir yıl imza attığını anımsattı.
Çölleşmenin su kaybına bağlı olarak toprağın kuruması ve kuraklık sonucu oluştuğunu lisana getiren Kaya, son yıllarda tesirini epeyce hissettiren global iklim değişikliğinin çölleşme riskini artırdığını vurguladı.
Çölleşmenin kıymetli bir sorun olduğuna değinen Kaya, şunları kaydetti:
“Küresel iklim değişikliği nedeniyle onlarca olay tetikleniyor. Kuraklık ve beraberinde çölleşme gerçekleşiyor. Susuzluğun başladığı yerde de çölleşme başlıyor. İklim değişikliği tarihte bildiğimiz Kavimler Göçü üzere göçmen ve mülteci hareketlerine neden olabilir. Burada hükümran olan insanoğlunun doğayı ve havayı kirletmesi, havadaki karbondioksit emisyonunu yükselmiş olması.
– Hasebiyle çok uzun yıllar sürecek bir noktadayız. Çabucak bir tahlil bulmamız mümkün görünmüyor, çölleşme kaçınılmaz olarak gelecek. Su kaynaklarımızı çok uygun biçimde kullanmak durumundayız, üzerinde durmamız gereken husus bu.“
KURAKLIK VE KİRLİLİK TATLI SU KAYNAKLARINI TEHDİT EDİYOR
TÜDAM İdare Konseyi Üyesi ve TÜ Biyoloji Kısmı Hidrobiyoloji Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Belgin Elipek ise göl, baraj, ırmak ve dere üzere tatlı su kaynaklarının kuraklıktan çok etkilendiğini anlattı.
Suyun hayat için hayati ehemmiyet taşıdığını vurgulayan Prof. Dr. Elipek, “Tatlı su kaynaklarının kıymetli kısmı zati kirlilikten etkileniyor. Beraberinde kuraklık olduğu vakit bu kaynaklardan yararlanmamız çok daha en az seviyeye iniyor” dedi.
Elipek, tatlı su kaynaklarının değerli bir kısmının tarımda kullanıldığına dikkati çekerek, suyun tasarruflu kullanılması için üretim deseninin gözden geçirilmesi gerektiğini vurguladı.
İklim değişikliğinin tesirlerinin insan ve tabiat ömrüne olumsuz tesirlerinin arttığını belirten Elipek, kuraklık ve çölleşmenin yakından alakalı olduğunu lisana getirdi.
“SUYUMUZA SAHİP ÇIKALIM”
Uzun vadeli kuraklıkların yaşanmaya başladığını aktaran Elipek, kelamlarını şöyle sonlandırdı:
“Uzun süren kuraklık periyodundan sonra ortam çölleşmeye yanlışsız bir yapı göstermeye başlıyor. Buradaki en değerli etkenlerden birisi ormansızlaşma. Kuraklık ve çölleşme üzere durumlar global iklim değişikliği nedeniyle karşımıza çıkmakta. Ormansızlaşan alanlarda bu ortamların kendilerini yenileyebilmeleri için ekosistem istikrarlarının bozulmuş olması da çölleşmeyi yüksek boyutlara taşıyabilmekte.
Özellikle son periyotlarda atmosferik sıcaklığın artması buharlaşmayı ve fırtınaların gücünü artırıyor. Bu durum topraktan daha da fazla suyun buharlaşmasını sağlıyor. Bunların hepsi birbiriyle temaslı süreçler. Global iklim değişikliğinin neden olduğu aşırılıklara mani olamıyoruz fakat kolay tasarruflarla kurak periyotları atlatmaya çalışmalıyız. Bunun için suyumuza sahip çıkmalı ve her alanda daha önlemli kullanmalıyız.“
