Küresel hisse piyasalarında, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) 75 baz puanla son 28 yılın en güçlü faiz artışını gerçekleştirmesinin akabinde satış yüklü bir seyir izlenirken, gelecek hafta gözler, Fed Lideri Jerome Powell’ın açıklamaları ile ağır data gündemine çevrilecek.
Fed, hafta içinde sona eren haziran toplantısında siyaset faizini 75 baz puan artırarak yüzde 1,50-1,75 aralığına yükseltti. Banka’nın projeksiyonlarında bu yıla ait enflasyon iddiası yüzde 4,3’ten yüzde 5,2’ye çıkarken, ABD iktisadının bu yıla ait büyüme beklentisi yüzde 2,8’den yüzde 1,7’ye düşürüldü.
Fed Lideri Jerome Powell, toplantı sonrası yaptığı açıklamada, yüksek enflasyona karşı Banka’nın temmuz ayı toplantısında 50 yahut 75 baz puanlık faiz artırımına gidebileceğini belirterek, faiz oranında 75 baz puanlık artışın alışılmadık derecede büyük olduğunu ve bu boyuttaki hareketlerin yaygın olmasını beklemediğini kaydetti.
ABD’nin tahvil faizleri Fed’in faiz kararının akabinde son 11 yılın doruğundan hudutlu da olsa gerilerken, Fed toplantısı öncesi 105,8 ile son 20 yılın en yükseğine çıkan dolar endeksi toplantı sonrası 104,6’ya düştü. ABD’de birtakım tahvillerde getiri eğrisi, aksiye dönen ve resesyon riskine işaret eden pozisyonunu koruyor.
Fed’in “şahin” tavrının ülkeyi resesyona sokacağına ait telaşlar hisse piyasalarındaki satış baskısında ana faktör olurken, petrol fiyatları ekonomik aktivitenin yavaşlayabileceği dehşetiyle haftalık bazda yüzde 7,6 paha kaybederek 111,2 dolara indi.
Söz konusu satış baskısının bu hafta kripto para piyasası ve altının ons fiyatında da tesirli olduğu görüldü. Bitcoin, hafta başından bu yana yaklaşık yüzde 25 düşüşle Aralık 2020’den bu yana en düşük düzey olan 20.111 dolar düzeyini test etti. Altının ons fiyatı, haftalık bazda yüzde 1,67 düşüşle 1.840 dolara geriledi.
ABD’DE FED LİDERİ POWELL’IN AÇIKLAMALARI YATIRIMCILARIN ODAĞINDA
ABD’de hisse piyasaları, düşüş eğilimini üst üste üçüncü haftaya taşırken, gözler gelecek hafta Fed Lideri Powell’ın çarşamba ve perşembe günü sırasıyla Senato ve Finansal Hizmetler Komitesi’nde yapacağı açıklamalara çevrildi.
Ülkede açıklanan mayıs ayı enflasyonunun beklentilerin üzerinde gerçekleşmesinin akabinde geleceğe yönelik belirsizliklerin artması fiyatlamaları zorlaştırırken, Powell’ın gelecek hafta yapacağı yönlendirmelerin piyasaların tarafı üzerinde tesirli olması bekleniyor.
Analistler, Powell’ın yönlendirmeleriyle birlikte makroekonomik bilgilerdeki işaretlerin de yakından takip edileceğini belirterek, enflasyondaki gidişata yönelik ipuçlarının piyasalarda oynaklığı artırabileceğini söyledi.
ABD’de bu hafta açıklanan makroekonomik bilgilere nazaran, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) yıllık yüzde 10,8 artışla beklentilerin gerisinde kaldı. Ülkede perakende satışlar ise mayısta öngörülerin tersine yüzde 0,3 geriledi.
Söz konusu gelişmelerle S&P 500 endeksi haftalık bazda yüzde 5,79, Nasdaq endeksi yüzde 4,78 ve Dow Jones endeksi yüzde 4,79 bedel kaybetti.
20 Haziran ile başlayan haftanın data takviminde, salı günü Chicago ulusal aktivite endeksi ve ikinci el konut satışları, perşembe günü cari istikrar, imalat sanayi ve hizmet dalı Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) bilgileri, cuma günü ise Michigan Üniversitesi tüketici inanç endeksi ve yeni konut satışları takip edilecek.
ABD’de piyasalar pazartesi günü tatil hasebiyle kapalı olacak.
AVRUPA’DA ECB, TAHVİL FAİZLERİNE MÜDAHALE ETMEYE HAZIRLANIYOR
Avrupa borsaları, bu hafta satış yüklü bir seyir izlerken, Avrupa Merkez Bankası (ECB), çarşamba günü acil olarak toplanarak yükselen tahvil faizlerine ait değerli adımlar atacağını duyurdu.
ECB’den yapılan açıklamada, süratle yükselen tahvil faizlerinin bölge iktisadının kırılganlıklarını artırdığı, artan enflasyona karşı da Pandemi Acil Varlık Alım Programı (PEPP) çerçevesinde alınmış varlıkların vadesi gelen anapara ödemelerinin tekrar yatırıma yönlendirilmesinde esneklik uygulanacağı belirtildi.
Avrupa medyasında yer alan haberlere nazaran, ECB Lideri Christine Lagarde, yeni aracın; borçlu ülkelerin tahvil faizlerinin çok süratli yükselmesi yahut ekonomik istikametten zayıf ve güçlü ülkelerin tahvil faizleri ortasındaki farkın süratli bir formda artması halinde devreye gireceğini bildirdi.
Söz konusu adımların akabinde bilhassa İtalya’nın 10 yıllık tahvillerinde alış yüklü bir seyir izlenirken, Almanya’nın 10 yıllık tahvil faizi bu hafta da yükseldi.
İngiltere Merkez Bankası (BoE), beklentilerle paralel siyaset faizini 25 baz puan artırarak yüzde 1,25’e çıkartırken, gelecek toplantılardaki adımların daha güçlü olabileceği sinyalini verdi.
Öte yandan, enflasyonun artmasının ana nedenlerinden olan güçte, arz sorunları birbiri gerisine ortaya çıkarak bölgeyi olumsuz etkilemeyi sürdürüyor.
Rus güç şirketi Gazprom, Alman Siemens şirketine bakım için gönderilen birtakım gaz kompresörlerinin şimdi dönmediğini belirterek, 4 vanayı kapattı. Böylelikle Avrupa’ya iletilen doğal gaz ölçüsü 167 milyon metreküpten 67 milyon metreküpe geriledi. Kelam konusu gelişmelerle Avrupa’da temmuz vadeli doğal gaz kontratları haftalık bazda yaklaşık yüzde 42 artışla 117,7 avroya çıktı.
ECB’nin adımlarıyla dolar karşısında haftanın birinci yarısındaki kayıplarını kısmen telafi eden Avro/dolar paritesi, haftayı yüzde 0,2 azalışla 1,0500’ten tamamladı.
Hafta içinde bölgede açıklanan enflasyon datalarına nazaran, Almanya’da Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık bazda yüzde 7,9 artarak beklentilere paralel gerçekleşti.
İngiltere’de işsizlik yüzde 3,8’e çıkarken, sanayi üretimi yıllık yüzde 0,7 artışla piyasa iddialarının gerisinde kaldı.
Bu hafta İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 4,12, Almanya’da DAX endeksi yüzde 4,62, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 4,92 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 3,36 bedel kaybetti.
Gelecek hafta pazartesi günü Almanya’da ÜFE, çarşamba günü İngiltere’de TÜFE ve Avro Bölgesi’nde tüketici itimat endeksi, perşembe günü bölge genelinde imalat sanayi ve hizmet dalı PMI dataları, cuma günü Almanya’da Ifo iş ortamı itimat endeksi takip edilecek.
ASYA’DA BOJ “GÜVERCİN” KALMAYA DEVAM EDİYOR
Asya tarafında, hisse piyasalarında bu hafta Çin borsası müspet ayrışırken, Japonya Merkez Bankası (BoJ) siyaset faizini sabit bıraktı.
BoJ, siyaset faizini değiştirmeyerek yüzde eksi 0,1’de bıraktı. Kelam konusu kararı 1’e karşı 8 oyla alan BoJ, sınırsız ölçüde devlet tahvili ve yıllık 12 trilyon yen borsa yatırım fonları (ETF) ile yıllık 180 milyar yen Japon gayrimenkul yatırım fonları (J-REIT) alımına da devam edeceğini duyurdu.
Bankadan yapılan açıklamada, finans ve döviz piyasalarındaki gelişmelere itina gösterilmesi gerektiği belirtilirken, global çapta merkez bankalarının agresif bir formda sıkı para siyasetleri uyguladığı son devirde BoJ’un, emsallerinin bilakis destekleyici tavrını sürdürmesine münasebet olarak, enflasyonda aşağı istikametli riskler ve ekonomik belirsizlikler gösterildi.
Kararın akabinde Japonya’nın 10 yıllık tahvil faizi yüzde 0,22’ye gerilerken, dolar/yen paritesi 135,6 ile tüm vakitlerin tepesine çıktı.
Çin’de, Çin Merkez Bankası’nın (PBoC) para siyasetini gevşetmek için hala alanı olduğuna ait öngörüler ve teknoloji şirketlerine yönelik regülasyonlarda sona gelindiğine yönelik varsayımlarla Çin hisse piyasaları global hisse piyasalarından müspet ayrıştı.
Hafta içinde bölgede açıklanan makroekonomik bilgilere nazaran, Japonya’da çekirdek makine siparişleri aylık yüzde 10,8 artışla, Çin’de sanayi üretimi de mayısta aylık yüzde 0,7 yükselişle beklentileri epeyce geride bıraktı. Çin’de PBoC, 1 yıllık borç verme faizinde değişikliğe gitmezken, perakende satışlar yıllık yüzde 6,7 azalsa da öngörülerin üzerinde kaldı.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 6,69, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 5,97 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 3,35 kıymet kaybederken, Çin’de Şangay bileşik endeksi yüzde 0,97 bedel kazandı.
20 Haziran ile başlayan haftanın bilgi takviminde, çarşamba günü BoJ tutanakları ve perşembe günü TÜFE bilgileri takip edilecek.
