Uzayın derinliklerinden gelen ve yalnızca birkaç milisaniye uzunluğunda olan yüksek güçlü titreşimler ‘hızlı radyo patlamaları’ olarak nitelendiriliyor. Kısaca FRB (Fast Radio Burst) olarak isimlendirilen bu titreşimler galaksiler ortasında milyonlarca kilometre boyunca yol alarak bizlere ulaşıyor.
Standart bir FRB’den bin kat daha uzun
Şimdiye kadar tespit edilen bu tıp birçok sinyal bulunuyor. Çoklukla çok uzak aralıklardan gelen bu titreşimlerin yorumlanması sahip oldukları kısa müddet nedeniyle bir oldukça güç. Lakin gökbilimciler geçtiğimiz günlerde standart FRB’lerden çok daha farklı bir titreşim ile karşılaştılar.
Şaşırtıcı derecede sistemli dalgalanmalara sahip olan bu hızlı radyo patlamasının mühleti de alışılagelmişin çok dışında. Kelam konusu süratli radyo patlaması 3 saniyelik süresi ile ortalamadan bin kat daha uzun. Tıpkı vakitte 0.2 saniyede bir gelen sistemli dalgalanma da FRB’yi bir kat daha ilgi cazibeli hâle getiriyor.
FRB 20191221A olarak isimlendirilen patlama, CHIME teleskopunu kullanan McGill Üniversitesi, MIT ve başka kurumlardan gökbilimcilerin işbirliğiyle keşfedildi. Araştımanın başında yer alan Daniele Michilli, kalp atışını andıran FRB hakkında ise şu sözleri kullanıyor:
Üç saniye süren bu FRB yalnızca uzun olmakla kalmayıp tıpkı vakitte kısa aralıklar içerisinde “bum, bum, bum” bir kalp atışı üzere yayılan, dikkat alımlı derecede kesin olan periyodik dorukları vardı. Birinci kere bir sinyalin periyodik formda dalgalandığını görüyoruz.
Sinyalin tekrar eden tabiatı, gökbilimcilerin patlamalara neyin neden olabileceği konusunda teori oluşturmasına yardımcı olabilir. Bu titreşimlerin kesin nedeni ise hala bilinmiyor. Lakin birçok gökbilimci, magnetar ismi verilen güçlü bir manyetik alana sahip bir cins nötron yıldızından kaynaklandığını düşünüyor.
Kendi galaksimizde radyo patlamaları üreten magnetarlar var. Lakin tespit edilen bu sinyal başka örneklerden çok daha güçlü. Galaksimiz içerisindeki magnetarlar bu kadar güçlü dalgalanmalara neden olmuyordu. Lakin bir nedenden ötürü kısa bir müddet için magnetarlardan bir tanesi daha güçlü hâle gelmiş olabilir. Araştırmacılar, daha fazla bilgi toplamak için gelecekte bu kaynaktan gelen FRB’leri tekrar gözlemlemeyi umuyor.
FRB’nin kaynağını bizler de merak ediyoruz. Pekala siz uzaydan gelen ve kalp atışını andıran titreşim hakkında ne düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi yorumlar kısmında bizimle paylaşabilirsiniz.
