Selülit, tıp literatüründe ‘ödemli fibrosklerotik pannikülopati’, ‘gynoid lipodistrofi’ ya da ‘adipoz ödemi’ üzere farklı isimler verilen ve genel olarak portakal kabuğuna emsal bir görünüme sahip olan bir rahatsızlıktır. Selülit hem erkekleri hem de bayanları etkileyebilen bir durum olsa dahi, yağ, kas ve bağ dokusunun anatomik olarak farklı dağılımları nedeniyle bayanlarda daha yaygın ve kolay gözlemlenebilir. Bayanların %80 ila 90’ını tesirler. Beşerler yaşlandıkça bedendeki yağ dokusu fizyolojik olarak arttığı için selülitler de yaş ilerledikçe görülen olağan bir durumdur. Selülit nedir? Selülit neden olur? Selülit nasıl tedavi edilir?
SELÜLİT NEDEN OLUR?
Selülitin kesin nedeni bilinmemektedir, lakin deri altındaki bağ dokusu ile yağ katmanı ortasındaki etkileşimin bir sonucu olduğu anlaşılmıştır. Selülitin muhtemel nedenleri ortasında hormonal değişiklikler, genetik faktörler, kilo alımı yahut kilo kaybı, sıhhatsiz beslenme, hareketsiz hayat stili yahut sigara kullanımı bulunur. Bunların dışında dar kıyafetlerin ve çok fazla oturmanın da selülite neden olabildiğine yönelik ispatlar vardır.
Fakat birçok sağlıklı bayanda, sağlıklı bir diyet ve antrenman programına karşın selülit gelişebilir. Bedendeki yağın dağılım biçimi de selülite yatkınlık oluşturabilir. Pek çok farklı faktör selülite neden olabileceğinden, çabucak hemen tüm bayanlar hayatlarının bir periyodunda bedenlerinin rastgele bir kısmında selülit sorunu yaşayabilir.
Bugüne kadar yapılan araştırmalar ve deneyimlerin ışığında yapılan varsayımlara nazaran bayanların %80-90’ında ergenlikten sonra hayatlarının bir devrinde yüksek olasılıkla selülit gelişir. Yaşla birlikte görülme sıklığı daha da artar. Zira yaş ilerledikçe cilt incelir, gevşer ve bu da riski artırır. Selülitin daha açık ciltli bayanlarda daha sık geliştiği görülmüştür.
Erkeklerde de daha ender olarak selülit görülebilir. Uzmanlar, erkeklerde cilt altındaki yapıların farklı özellikler taşıması ve yağ dokusunun daha az olmasının riski düşürdüğünü düşünmektedir. Kilo alımı selüliti daha bariz hale getirebilir, lakin kimi zayıf insanların da selüliti vardır. Faal olmayan sedanter bir hayat stili ve hamilelik selülit oluşma riskini artırabilir.
SELÜLİT NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Tedavi seçenekleri hayli fazladır. Fakat bedende biriken yağ dokusunun neden olduğu selülitten kurtulmak için hayat biçiminin değiştirilmesi gerekir. Spor ve diyet öncelikli seçenekler olmalıdır. Beden sıkılaşması için kilo verme sürecinde ve sonrasında önerilen uygun spor, selülit tedavisinde kıymetlidir. Şayet spor ve diyet tesirli olmuyorsa deforme olmuş yağ dokusuna odaklanan aygıtlar ve süreçler ile cerrahi (liposakşın) seçenekleri düşünülebilir. Bilhassa masaj mantığıyla çalışan aygıtlar, uzun devirde kan sirkülasyonunu hızlandırıp birikmiş yağ dokusunu azaltmaktadır.
Medikal tedavide selülit giderici kremler, radyofrekans, ultrason, karboksiterapi, vakum terapi, elektroterapi, pressoterapi, yağ dokusu ortasındaki fibröz bantları yıkan lazer tedavileri ve artan yağ dokusunu eriten, dolanımı düzenleyen mezoterapi üzere tedaviler tek başlarına ya da kombine olarak kullanılabilmektedir. Özelikle son periyotta klasik masaj usulünü çok daha profesyonelce yapan bu aygıtlar, olumlu basınç ve vakum tesirinden faydalanarak hem kan sirkülasyonu hızlandırılmakta hem de istikrarsız dağılım içindeki yağlanmanın düzeltilmesini amaçlamaktadır. Mezoterapi ve enjeksiyonlarla yapılan süreçler ise yağ hücrelerini parçalamaya yönelik tedavilerdir.
* Lenfatik drenaj uygulaması: Bilhassa bacaklarda yüzeyel sirkülasyonun bozulması sonucu lenfatik drenajın sağlanması emeliyle tüm bacak yahut karına eşit ölçülerde değişik aralık ve pahalarla basınç uygulanması sürecidir.
* Mezoterapi: 4 milimetrelik özel iğneler ve bir enjektör yardımıyla cildin orta katmanına özel solüsyonların enjekte edilmesidir. Bu hususlar selülitli bölgeye direkt tesir yapar ve beden tarafından kullanılmayan yağ hücrelerini parçalayarak organizma tarafından tekrar kullanılabilir yağ durumuna getirir. Tedavinin hedefi yağ hücrelerinin zarlarını parçalamak, lenf ve kan dolanımını rahatlatmak, lipoliz düzeneğini tekrar harekete geçirmek, cilt yüzeyini güzelleştirmektir. Haftada 1 yahut 15 günde 1 uygulanacak 8-12 seans kafidir.
* LPG: Cilde vakum uygulayarak “septa” ismi verilen anatomik yapıları gevşetmeyi, uzatmayı ve hatta koparmayı amaçlayarak çalışan aygıtlar selülit tedavisinde yer bulmuşlardır. LPG aspirasyon (emme) ve dönme aksiyonlarının birlikte kullanılarak deri ve deri altı dokulara negatif basınç uygulanması prensibine dayanan bir masaj metodudur.
* Akupunktur: Bedenin çeşitli kilit noktalarına iğneler yardımıyla ulaşıp su ve yağ hücrelerini harekete geçirerek yok etme formülüdür.
* Ozon terapi: Yağ hücrelerini oksijen ile temizleyerek, yağların yakılmasını amaçlayan bir usuldür. Selülitli bölgeye uygulanan buhar banyosu sayesinde oksijen alt katmana kadar ulaşır ve kan deveranını hızlandırır.
* Lazer tedavisi: Selülitli bölgeler üzerine uygulanan lazer ile kan deveranı hızlandırılır ve hareketsiz bölgeler harekete geçirilir. Geçirgenleşen yağ hücrelerindeki fazla yağ dinamik lazer ile akışkan, sıvı hale getirilir ve yağ hücrelerinin sağlıklı formuna dönmesi sağlanır.
* Ultrason: Derinin altına gerçek inilerek yağ hücrelerini parçalamayı sağlayan bir sistemdir. Yalnızca selülitli bölgelerde değil küçük yağların tedavisinde de tesirlidir. Bu yolla ses dalgalarının kavitasyon tesiriyle selüliti parçalaması yahut depolarını azaltması sağlanır.
* Basınç tedavisi: Hava basıncı ile kan ve lenf dolanımını harekete geçiren bu formül, selülit tedavisinde çok tesirlidir.
* Lipoelektro: Çok ince ve uzun iğneler yardımıyla yapılan bu tedavide, elektro ile selülitli bölgelerdeki yağlar parçalanarak boşaltılmaya çalışılır.
* Radyofrekans: Radyofrekans, cilt kollajen sentezini tetiklerken cilt altı yağ dokusunun incelmesini sağlar. Derin katmanlardaki selülit sebebi olan bantların gevşetilmesine neden olur.
* Karboksiterapi: Karbondioksit gazı enjekte edildiği bölgede yağ hücrelerini modüller, mikro dolanımı ve dokuların oksijen kullanma potansiyelini artırır.
SELÜLİTTEN KORUNMA YOLLARI NELERDİR?
Selülit oluşumunun %100 engellenmesi mümkün değildir. Ama kimi tedbirler alarak selülit oluşumunu azaltmak olmasıdır. Faal bir hayat üslubu ve sağlıklı beslenme, selülit görünümünü minimuma indirmeye yardımcı olabilir. Ek olarak sağlıklı beden tartısını korumak uyluk yahut karında ortaya çıkan çukurlukların derecesini en aza indirmede tesirlidir. Uyluk ve göbek için kas güçlendirici idmanlar de selülitin göründüğü bölgeleri şekillendirmeye ve belirginliğini azaltmaya yardımcı olabilir.
Fazla kiloları olanların kilo vermesi selülit görünümünü azaltmaya yardımcı olabilir. Lakin kilo kaybı, birtakım insanlarda durumun daha bariz hale gelmesine de neden olabilir. Ekseriyetle süratli ve kıymetli kilo kaybının akabinde ortaya çıkan gevşek cilt, selülit görünümünün daha bariz hale gelmesiyle sonuçlanabilir. Bu sebeple yavaş yavaş ve cildin kilo kaybına nazaran esnemesini imkanlı kılacak bir zayıflama programı önerilir.
Cildinize uygun bakmanız, selülit görünümünü azaltmaya yardımcı olur. Sigarayı bırakmak, cildin daha yumuşak, daha sıkı ve daha elastik kalmasına yardımcı olmak için güneş hami eserler kullanmak tesirli olabilir. Zira sıkı bir cilt, selülit görünümünü azaltmaya yardımcı olabilir.
