Menopoz tıpkı bebeklik ergenlik cinsel olgunluk üzere hayatın bir devridir Menopoz periyodunda yumurtalıklardaki overler folikül Escort bayan ölçüsü azalır ve buna bağlı olarak östrojen üretimi azalır Vakitle östrojen üretimi kesilir ve yumurtalıklar küçülür Buna bağlı olarak adet döngüsü kesilir ve üreme yeteneği kaybolur Menopoz sözcüğü Yunanca mens Bayan escort ay ve pause durmak sözcüklerinden türemiştir Menapoz yaşı dünya genelinde 45 55 yaştır Yapılan çalışmalar Türkiye’de ortalama menopoz yaşının 46 48 olduğunu göstermektedir Menopoz devirleri nelerdir Menopoz belirtileri nelerdir Menopoz Escort tedavisi var mı
MENOPOZ PERİYOTLARI NELERDİR
Menopoz periyodu Dünya Sıhhat Örgütü’nün sınıflandırmasına nazaran üç periyoda ayrılır
Premenopoz Birinci belirtilerin görüldüğü devirden menopoza kadar geçen süreyi kapsar Yumurtalıklarda folikül aktivitesi yavaşlar Adetler düzensizleşir Bu süreç birkaç ay ya da yıl sürebilir
Menopoz En son adet kanamasının görülmesidir
Postmenopoz Menopozdan yaşlılık periyoduna kadar süren 6 8 yıllık süreyi kapsar Bir bayanın postmenopoz olabilmesi için 12 aydır adet görmüyor olması gereklidir
Menopoz oluşum biçimine nazaran de sınıflandırılır
Doğal menopoz
Erken menopoz 45 yaşından evvel oluşan menopoza erken menopoz denir Sebebi belirli olmayan durumlar otoimmün hastalıklar radyoterapi kemoterapi enfeksiyonlar çevresel nedenler kürtaj ve düşükler sık gebelik çok şişmanlık hipotiroidizm üzere sebeplerle oluşabilir
Cerrahi menopoz Kimi operasyonlar vaktinden evvel menopoza girmeye neden olabilir Adet gören bir bayanın yumurtalıkları cerrahi olarak çıkarılırsa adet kesilir ve menopoz gelişir Radyasyon tedavileri menopoza yol açabilir Kanser kemoterapileri esnasında görülen yumurtalık işlev kayıpları geri dönüşümlüdür
MENOPOZ BELİRTİLERİ NELERDİR
Kişi menopoza gireceğini bedeninde oluşan belirtilerden yola çıkarak anlayabilir Âdet periyotlarının ağırlaşması ya da uzamaya başlaması ve bu periyotların düzensizleşmesi kişinin menopoza gireceğinin habercisidir Menopoz periyodunda şahısta fizikî ve ruhsal pek çok değişiklik oluşur
Ateş basması gece terlemesi çarpıntı baş dönmesi bağ ağrısı hâlsizlik göğüslerde hassasiyet kas ve eklem ağrıları uyku bozuklukları iştah artışı beden tüylerinde artış kilo artışı cinsel organlarda çekilme atrofi öksürme sırasında idrar kaçırma vajinal kuruluk ve cinsel bağ sırasında ağrı yaygın olarak görülen fizikî değişimlerdir Kişinin yaşlandığını düşünmesine yol açan bu durumun yaşlılıkla bir ilişkisi yoktur Çoğunlukla ruhsal olan bu değişime tasa bozukluğu depresyon unutkanlık öfke nöbetleri konsantrasyon eksikliği cinsel istekte azalma ve kolay durumlar karşısında çok ağlama üzere belirtiler de eşlik edebilir
Menopoz periyodunda oluşan östrojen azlığı vulva dış genital organlar vajen ve üretrada küçülme olur Bu küçülmeye bağlı olarak vulvada kaşıntı sık idrara çıkma idrar kaçırma idrar torbasında sarkma rahim sarkması kabızlık ve ağrılı cinsel münasebet şikayetleri görülebilir Koltuk altı ve genital bölge tüylerinde azalmaya yaşanırken yüz çene dudak ve göğüs bölgesinde tüylenme olabilir
Menopoz periyodunda metabolizma suratının yavaşlaması kişinin kilo almasına yol açabilir Ayrıyeten menopozda damar sertliği hipertansiyon üzere kalp hastalıklarının riski de artar
MENOPOZ PERİYODUNDA PSİKOLOJİ
Genelde bayanların 45 50 yaşlarında görülen menopoz devrinde artık yumurtlama olmadığı için gebelik oluşmaz Bu durum yaşla birlikte azalan hormonal düzeyler ve azalan yumurta sayısıyla ilgilidir Menopozdan evvelki süreçte orta kanamalar uzun kanama periyotları ve akıntılarla buna eşlik edebilecek sıcak ve ateş basmaları göğüslerde hassasiyet ruhsal değişiklikler ve adet ortasının uzaması üzere durumlarla karşılaşılabilir
Menopozda östrojen çok azaldığından ötürü rahim içi kalınlığı hayli incelir Bu nedenle tabipler bu bölgeyi kesinlikle takip etmek isterler Buradaki değişiklikler menopoza geçiş devrinde ultrasonla görülebilir ve tedavi gerektirici kimi hastalıklara işaret edebilir Bu devirde yumurtalar artık folikül üretmeyeceklerdir Hasebiyle menopoza girdikten sonra yumurtalıklarda gelişen kistlere olağandışı olarak bakılmaktadır
Menopoza geçiş sürecinde yumurtlamanın düzensizleşmesinden ötürü yumurtalarda işlevsel kist gelişimi epeyce sık görülür Bazen de yumurtaların gelişmesi fakat çatlamamasına bağlı olarak da kist görülebilir Bu tip fizyolojik kistlerin değerli bir kısmı takip edilir ve vakit içinde kaybolur Yaş ilerledikçe daha sık görülmeye başlanan rahimdeki urlar yani myomlar menopozdan evvelki devirde hormon düzeylerini bağlı olarak büyüme gösterebilirken menopozdan sonra bunlarda katiyetle bir büyüme saptanmaz
Bu nedenle hekiminiz menopoz devrinde daha evvelki urları kesinlikle ultrasonla takip eder Genelde menopoz devrindeki ur büyümeleri yeterli olarak karşılanmaz Kesinlikle değerlendirilme gerektirir
MENOPOZ TEDAVİ PROSEDÜRLERİ NELERDİR
Menopoz rastgele bir tıbbi tedavi gerektirmez Bunun yerine menopoz tedavisi bireye rahatsızlık verecek olan belirti ve semptomları hafifletmeye ve yaşlanma ile ortaya çıkabilecek kronik durumları önlemeye yahut yönetmeye odaklanır
Menopoz belirtilerini yönetme hedefiyle kullanılacak tedaviler ortasında öncelikle hormon tedavisi bulunur Östrojen tedavisi menopozdaki sıcak basmaları gidermek için en tesirli tedavi seçeneğidir Hekim bireyin ferdî ve ailevi tıbbi geçmişine bağlı olarak semptomların giderilmesi için gerekli en kısa vakit dilimi boyunca en düşük dozda östrojen önerebilir
Rahmi alınmayan bireylerin östrojene ek olarak istikrar sağlamak için progestine muhtaçlığı olacaktır Östrojen ayrıyeten kemik kaybını önlemeye yardımcı olur Uzun vadeli hormon tedavisi kullanımında kimi kardiyovasküler ve göğüs kanseri risklere yol açabilir lakin menopoz periyodu sürecinde hormon kullanımı kimi hadiselerde değerli yararlar sağlamıştır Risklerin en aza indirgenmesi için bu tıp bir tedaviye tabip tarafından tavsiye edildikten sonra başvurulmalıdır
Vajinal kuruluğu gidermek için vajinal östrojenden faydalanmak mümkündür Bu tedavi sisteminde östrojen vajinal krem tablet yahut halka kullanılarak direkt vajinaya verilebilir Bu tedavi vajinal dokular tarafından emilen az ölçüde östrojen salgılar ve vajinal kuruluğu cinsel münasebet rahatsızlığını ya da birtakım idrar semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir
Seçici serotonin geri alım inhibitörü yani SSRI ismi verilen ilaç sınıfında bulunan kimi antidepresanlar düşük dozda kullanıldıkları takdirde menopozdan kaynaklanan sıcak basmalarını azaltabilir Öteki sıhhat durumları nedenleriyle östrojen alamayan yahut rastgele bir duygudurum bozukluğu için antidepresana muhtaçlık duyan bireylerde sıcak basmalarının düzgün bir biçimde yönetilmesi için hekim tavsiyesi ile düşük dozlu bir antidepresan kullanımı yararlı olabilir
Normal kurallarda nöbet geçirme durumunda kullanılan ilaçların tıpkı vakitte sıcak basmaları azaltmaya yardımcı olduğu da gözlemlenmiştir ve östrojen tedavisini kullanamayan bayanlarda ya da ayrıyeten gece sıcak basması olan bireylerde yarar sağlayabilir Tipik olarak yüksek tansiyonu tedavi etmek için kullanılan ilaçlar sıcak basmalarına karşı biraz rahatlama sağlayabilir
Doktorlar osteoporozu önlemek yahut tedavi etmek için bireyin ferdî sıhhat durumunun gerektirdiği gereksinimlere bağlı olarak çeşitli ilaçları önerebilir Kemik kaybını ve kırık riskini azaltmaya yardımcı olan birkaç ilacın yanı sıra kemikleri güçlendirmeye yardımcı olmak için D vitamini desteklerinin kullanımı tabip tavsiyesinden sonra mümkün olabilir
MENOPOZ İÇİN NE YAPILMALI
Menopozla ile bağlantılı olarak görülen belirti ve semptomların birçok geçicidir Bu belirtilerin bireyin üzerindeki tesirlerini azaltmaya yahut önlemeye yardımcı olmak için çeşitli adımları atmak mümkündür
Sıcak basmalarını dindirmek için kalın giyinmek yerine ince ve kat kat giyinmek akabinde gerekli olduğunda bu çok katlı kıyafetleri çıkarabilmek kıymetlidir Soğuk bir bardak su içilmesi yahut daha serin bir yere geçilmesi yardımcı olabilir Birçok bayan için sıcak basmasının tetikleyiciler ortasında alkol baharatlı yiyecekler kafein sıcak hava sıcak içecekler gerilim ve hatta sıcak bir oda yer alabilir Tetikleyici kaideleri belirledikten sonra bunlardan kaçınmak değerli olabilir
Reçetesiz satılan su bazlı vajinal kayganlaştırıcılar silikon bazlı kayganlaştırıcılar yahut çeşitli nemlendiriciler kullanarak vajinal rahatsızlığı azaltmak mümkündür Birtakım bireyler çeşitli kimyasal unsurlara hassas olabilir Bu durumda yanma yahut tahrişe neden olabilecek tipten gliserin içermeyen eserleri tercih etmek uygun olacaktır
Cinsel olarak faal kalmak vajinaya kan akışını artırarak kasların gevşemesini maniler ve istemsiz idrar kaçırmanın önüne geçebilir Pelvik kasları güçlendirmek için kullanılan kegel antrenmanları yani pelvik taban kas idmanları de birtakım idrar kaçırma biçimlerinin güzelleşmesine yardımcı olabilir
Uyumayı zorlaştıran ögelerden örneğin kafeinden ve alkol içmekten kaçınmak uykunun kesintiye uğramasını engelleyebilir Yatmadan çabucak evvel olmasa da gün içinde antrenman yapmak hem uyku sıhhati açısından hem de kalp hastalığı diyabet kemik erimesi ve yaşlanma ile ilgili öbür durumlardan korunmak için yararlı olacaktır Bu hedefle yapılacak yoga ve pilates üzere antrenman teknikleri fizikî semptomların en aza indirgenmesinde yardımcı olabilir Derin nefes alma tempolu nefes alma güdümlenmiş görsellik uygulamaları ve masaj üzere gibi gevşeme tekniklerini uygulamak menopoz semptomlarında yardımcı olabilir
Dengeli beslenerek günlük diyette çeşitli meyveler sebzeler ve tam tahılları bulundurmak doymuş katı yağları sıvı yağları ve şekerleri sınırlamak ve tabipten günlük ihtiyaçları karşılamaya yardımcı olması için kalsiyum yahut D vitamini desteğine gereksiniminiz olup olmadığını öğrenmek menopozun bedende sebep olabileceği ziyanları önlemek açısından değerli olabilir
Sigaradan büsbütün kaçınmak gereklidir Sigara içmek kalp hastalığı felç osteoporoz kanser ve daha birçok diğer sıhhat sorunu riskini artırır Buna ek olarak hem sıcak basmalarında artışa hem de olağandan daha erken menopoza neden olabilir
Bitkisel tedavi teknikleri ortasında adaçayının östrojen gibisi tesirlere sahip bileşikler içerdiği ve menopoz semptomlarını tesirli bir biçimde yönetebileceğine dair bir ekip deliller gözlemlenmiştir lakin bu daha kesin kanıtlanmış bir durum değildir Bununla birlikte bilhassa alerjisi olan bireyler gebe yahut emziren bayanlar yüksek tansiyonu olanlar ve epilepsi hastaları tabip tarafından müsaade verilmeden çeşitli bitki ve yağ kullanımından kaçınmalıdır Halihazırda kullanılan tıbbi ilaçların çeşitli bitkisel tedavi usulleri ile etkileşime girip istenmeyen sonuçlara yol açabileceği unutulmamalıdır