Yaz ishalleri ve besin paklığı konusunda anne ve babalara ihtarlarda bulunan Dr. Öğr. Üyesi Almacıoğlu, “Yaz aylarında ishallerin daha fazla görülmesinin temel nedeni, hava sıcaklığının artışı ile su buharlaşmasının daha fazla olması, basınç farkı ile kanalizasyon sularının durağan sulara karışması ve bu kirli suların içme, yıkanma, sebze-meyve yıkama suları ile bedenimize mikroorganizmaların girmesidir” dedi.
Dr. Öğr. Üyesi Almacıoğlu, öbür bir bulaşma nedenin ise çocukların ortak kullanımı olan parklarda ve yüzme havuzlarında yüzey teması yoluyla olduğunu kaydetti. Bu duruma sıklıkla neden olan bakteriler (E.coli ve Shigella), parazitler (Giardia ve Entemobea) ve virüsler (Rotavirüs, Adenovirüs ve Nörovirüs) üzere mikro-organizmaların yaygın görüldüğüne dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Almacıoğlu, şöyle devam etti:
“Sık görülen etkenlerin laboratuvar ile tespiti toplum sıhhati açısından gereklidir. Lakin nispeten daha az olan etkenlerin tespit edilmesi güç, masraflı ve birçok vakit gereksiz olabilmektedir. Biz doktorlar bir hastalığın ağır olduğunu gözlemlediğimizde kaynağını her vakit sorgularız. Yaygın ishal nedenlerinde en sık bulaş yolu ‘tüm halkın kullandığı sudur. İshal şikâyeti ile başvuran hastalarımın aileleri ile yaptığım görüşmeler sonrası kuyu suyu tüketiminin, kullanımının ağır olduğunu gözlemledim.”
Çocuklarının dizanteri tablosu ile başvuran birkaç ailenin; görüşmeler sırasında çimenleri kuyu suyu ile suladıklarını ve çocukların çimenlerde oynadıkları hafta sonu sonrası şikayetlerinin başladığını belirlediğini, öteki bir ailenin ise sebze-meyve yıkamasının kuyu suyu ile yapıldığını öğrendiğini anlatan Dr. Öğr. Üyesi Almacıoğlu, “Her iki ailede yapılan kuyu suyu tahlili sonucu ise kanalizasyon bulaşı olduğu saptandı ve kuyu için gerekli ilaçlamalar yapıldı” tabirlerini kullandı.
SEBZE VE MEYVELER ÂLÂ YIKANMALI
Sebze ve meyvelerin yıkanmasına ait bilgi veren Dr. Öğr. Üyesi Almacıoğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Yıkamanın hedefini bilmemiz çok kıymetli. Öncelikli olarak pestisit dediğimiz ziraî ilaçların uzaklaştırılması, parafin denen meyve ve sebzelere parlaklık veren tabakanın giderilmesi, toprakta ve suda bulunan mikroorganizmalardan arındırılması, taşınma sırasında ve market raflarına temas sırasında üzerine eklenen mikroplardan arındırılmasıdır. Birçok kaynak çeşitli yıkama tekliflerinde bulunsa da (sirkeli, karbonatlı, besin tipi hidrojen peroksitli su) kâfi çalışma elde edilememiştir. Lakin toplu besin hazırlamada zerzevat ve meyvelerin besin tipi hidrojen peroksit kullanımını önerilmektedir.”
Temel kuralın ellerin yıkanması ile başlayan paklık süreci olduğuna vurgu yapan Dr. Öğr. Üyesi Almacıoğlu, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Bol ölçüde akan su ile zerzevat ve meyveleri ovalayarak yıkamak, gereği halinde fırça ile yüzey paklığını sağlamak, suda bekletme ve tekrar suda bekletmek olarak özetleyebiliriz. Mevsim prestiji ile karpuz ve kavun üzere sert dış kabuğu tüketilmeyen besinleri da tüketmeden evvel yıkamalı böylelikle kesim sırasında bıçak yolu ile içeri mikroorganizmaların bulaşını engellemeliyiz.”
