Reuters Enstitüsü’nün 2022 Dijital Haber Raporu’na nazaran, ruh sıhhatini olumsuz etkilediği gerekçesiyle haberleri takip etmeyenlerin sayısı artıyor.
Türkiye dahil 46 ülkede 93 bin kişinin katıldığı araştırmanın sonuçlarına nazaran her 10 bireyden dördü “bazen” ya da “çoğunlukla” haberleri takip etmekten kaçınıyor. Araştırmacılar, 2017’den bu yana yüzde 9 oranında bir artış olduğuna dikkat çekiyor.
İngiltere ve Brezilya dahil kimi ülkelerde haberleri takip etmekten kaçınanların sayısının son beş yılda neredeyse iki katına çıktığı belirtiliyor.
Özellikle 35 yaş altındakiler olmak üzere çalışmaya katılanların yüzde 36’sı, haberleri takip etmenin ruh sıhhatini olumsuz etkilediğini söylüyor.
Araştırmacılar, koronavirüs pandemisi ve Rusya-Ukrayna savaşı üzere olayların bu artışa neden olduğunu öne sürüyor.
Katılımcıların yüzde 43’ü, haber akımında siyasete ve koronavirüse çok fazla yer verildiğini belirtiyor, gereğince değişken olmadığını savunuyor.
Araştırmaya katılanların sırf yüzde 47’si hala haber akımıyla çok ilgilendiklerini söylüyor. 2015’ten bu yana yüzde 20 oranında düşüş kaydediliyor.
TÜRKİYE’YLE İLGİLİ TESPİTLER
Katılımcıların yüzde 29’u direkt haberlere olan inançlarının azaldığını ve haberlerin “güvenilmez” yahut “taraflı” olduğunu belirtirken, 23 ülkede bu istikamette bir düşüş tespit edildi. Sırf yedi ülkede yükseliş olduğu belirtildi.
Raporun Türkiye kısmındaki sonuçlara nazaran haber kurumlarına olan itimat, geçen seneye kıyasla azalarak yüzde 36’ya indi. Haber kurumlarının siyasi olarak kutuplaştığını ve taraflı olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 38.
Buna karşın araştırmacılar, haberciliğe olan itimadın pandemi öncesine kıyasla yükseldiğini kaydetti, iştirakçilerin yaklaşık yüzde 42’sinin haberlere “çoğunlukla” güvendiğini söz etti.
Bazı şahıslar etrafındaki beşerlerle tartışmaya yol açtığı gerekçesiyle haberlerden kaçındığını söylerken (%17), birtakımı haberlerin kendilerini ‘güçsüz’ hissetmelerine yol açtığını (%16) belirtti.
Katılımcıların yüzde 5’i haberleri hiç takip etmediklerini söyledi.
BBC’YE İNANÇ AZALDI
Araştırmanın sonuçlarına nazaran son beş yıl içinde BBC’ye duyulan itimat yüzde 75’ten 55’e düştü.
Doğrudan BBC’ye güvenmediklerini söyleyenlerin oranı ise yüzde 11’den 26’ya yükseldi.
Reuters araştırmacılarına nazaran bu şahısların büyük çoğunluğu siyasi yelpazenin sağında yer alıyor, geri kalanı ise haberlerden genel olarak uzaklaşan kesim ile örtüşüyor.
Buna karşın BBC; internet sitesi, televizyon ve radyo aracılığıyla sunduğu haberlerle İngiltere’nin en tanınan ve en çok güvenilen kurumu olmaya devam ediyor.
UKRAYNA SAVAŞININ ROLÜ
Reuters’ın hazırladığı çalışma, Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’yı işgale başlamasından sonra yapıldı.
Araştırmaya dahil olan ve savaşa daha yakın pozisyonda bulunan, Polonya ve Almanya dahil beş ülkedeki iştirakçiler ortasında seçici halde haberden uzaklaşma oranının yükseldiği kaydedildi.
Katılımcılar, haberleri üzücü bulduklarını ve okumakta zorlandıklarını belirtti.
Raporun baş muharriri Nic Newman, “Bu sonuçlar haber kurumları için çok güç. Beşerler siyasi krizler, global pandemiler ve memleketler arası çatışmalar üzere, gazetecilerin değerli bulduğu hususlardan uzaklaşıyor” dedi.
GENÇLER HABERLERE NASIL ULAŞIYOR?
Geleneksel haber kurumları genç kuşaklara ulaşmakta zorlanıyor.
Araştırmanın sonuçlarına bakılacak olursa 18-24 yaş ortası gençler, çoklukla toplumsal medya platformları aracılığıyla haber tüketiyor, sadece yüzde 23’ü haber uygulamalarını yahut web sitelerini kullanıyor.
Gençlerin birçoğu ise Facebook’tan da uzaklaşarak Instagram ve TikTok üzere platformlara yöneliyor.