Bu yılın başlarında SpaceX’in uydularından birinin, Ay’a düşüp krater açtığı haberini duymuştuk. Başlangıçta işin faturası SpaceX’e kesilecek üzere dursa da vakitle bu uydunun Çinlilere ilişkin Long March C3 roketi olduğu raporlanmıştı. Uzay çöpleriyle ilgili endişelerin doğmasına neden olan Ay’a çarpan roket, NASA tarafından kamuyla paylaşıldı.
Ay’a çarpan roket, NASA tarafından fotoğraflandı
NASA’nın yayınladığı imajda roketin Ay yüzeyine verdiği ziyan açıkça görülüyor. Ay’ın varlığını tehdit eden bir hasar olmasa da gelecekte uzay çöplerinin ay yüzeyinde yeni kraterler açabileceği telaşı, paniğe neden oluyor. 2014 yılında uzaya gönderilip sonrasında roket sisteminden bir parçayı uzaya bırakan Long March 3C, bıraktığı kesim ile yıllar sonra Ay’a çarpabilmişti.
Hertzsprung kraterinin yakınlarında oluşan hasarla ilgili fazla ayrıntı mevcut değil. Fakat bu yılın başında datalar daha bulanıktı ve uydu modülünün SpaceX’e ilişkin olduğu sanılmıştı. Münasebetiyle bu türlü bir karenin kamuyla paylaşılması bile büyük bir olay.
Birkaç yıl öncesine kadar uzaya gönderilen roketlerin yakıt deposu, fırlatmadan sonra uydudan ayrılıyordu. Uzayda sonsuz bir gezintiye çıkan uydu kesimleri bazen uzaydaki diğer cisimleri tehdit edebiliyordu. Fakat mühendisliğin getirdiği yeni formüllerle yakıt deposunun ayrılmasından vazgeçildi. Böylelikle hem uyduyu geliştirmek kolaylaştı, hem de Milletlerarası Uzay İstasyonu üzere insan imali cisimler de daha inançlı hale geldi.
Hala bu uydu kesiminin Çin’e aitliğini sorgulayanlar olsa da sonuç çok değiişmiyor. Başta SpaceX’e ilişkin olduğu sanılan uzay çöpü, her halükarda Ay’a ve başka uzay cisimlerine tehdit ögesi oluyor. Gelecek yıllardaki uydu dizaynlarının, en az uzay çöpü yaratacak formda tasrlanması gerekiyor.
Siz ne düşünüyorsunuz?