İçinden geçilen periyodun en değerli gerçeklerinden biri göç. Göç, üzerinde bir ömür uzunluğu akademik araştırma yapılabilecek, çok boyutlu, derin bir bahis. İç göç, dış göç, ekonomik, siyasi yahut savaş nedeni ile göç üzere çeşitlenebiliyor. Fakat değişmeyen gerçek, Dünya coğrafyasının kıymetli bir kısmında kitlesel göç hareketlerinin yaşanıyor olduğu. Bu durum farklı ülkelerde göç olgusuna farklı bakışlar yaratıyor.
Ipsos’un 28 ülkede gerçekleştirdiği araştırma, göç ile karşı karşıya kalan ülkelerde yaşayanların 2020’den 2021’e geçişte mevzuya dair daha olumsuz bir yaklaşım içine girmişken 2022’de bu görüşlerin değiştiğini gösteriyor. 2022 yılında yapılan araştırmada birçok ülkede sorulara verilen karşılıklarda Ukrayna-Rusya savaşının tesirlerini görüyoruz. Suriye’de yaşanan savaşın akabinde çok kısa bir mühlet içinde kitlesel bir göç ile karşı karşıya gelen Türkiye’de ise olumsuzluk artarak devam ediyor.
Savaş kelam konusu olduğunda mültecileri kabul etme eğilimi yüksek. 28 ülke ortalamasında araştırmaya katılanların %78’i savaştan kaçanların öbür ülkelere sığınabilmesi gerektiğini belirtiyor. Ukrayna-Rusya savaşının da tesiri olduğunu düşünüyorum. Savaştan kaçanların öbür ülkelere sığınabilmesi gerektiğine inananların oranı 2020 ile 2021 ortasında genel olarak gerilerken 2022’de dikkat cazip biçimde artmış. İşte bunun Ukrayna-Rusya savaşının bir tesiri olduğunu düşünüyorum. Türkiye’de ise azalmaya devam ediyor. 2020’de %77 olan oran 2022’de %66’ya gerilemiş durumda.
Benzer bir trendi mültecilerin gittikleri ülkeye ahenk sağlayacaklarına dair inanış için de görüyoruz. Bu soruya olumlu cevap verenlerin oranı genel olarak 2021’e kıyasla benzeri düzeylerde kalmış yahut artmışken Türkiye’nin de içinde bulunduğu az sayıda ülkede azalmış. Ancak şunu da not etmek lazım, ülkeler ortalamasında lakin her iki bireyden biri bu fikirde. Türkiye’de ise dört bireyden biri mültecilerin gittikleri ülkeye ahenk sağlayacaklarına inanıyor.
Mültecilere çalışma müsaadesi verilmesi onların ülkenin lisanını öğrenip topluma ahenk sağmasını hızlandıracaktır görüşü ülkeler ortalamasında %60 dayanak buluyor. Bu kanıyı destekleyenlerin oranı 28 ülkenin (içinde Türkiye’nin de bulunduğu) yalnızca beşinde %50’nin altında kalıyor. Türkiye’de her üç bireyden biri bu görüşte, bu oran 28 ülke içindeki en düşük oran.
Sınırların mültecilere kapatılması gerektiğini düşünenlerin oranında 2021’e kıyasla değerli düşüş var. 28 ülke içinde bu oranın geçen yıla kıyasla arttığı 2 ülke var, biri Türkiye; üstelik %76’lık oran ile birinci sırada. Öte yandan ülkeler ortalamasında yalnızca alışkanlıklar üç şahıstan biri bu biçimde düşünüyor. 2020 ile 2021 yılları bulguları ortasında büyük bir fark yok iken 2022’de bir düşüş yaşanmasını ben yeniden Ukraynalı sığınmacılara bağlıyorum. Bu araştırmaya katılanların birden fazla Ukrayna’da yaşanan drama açık bir tepki veriyor. Daha kabul edici bir tutum var. Türkiye’deki vatandaşlar ise göç ile ilgili bir soru ile karşılaştığında Suriyeli sığınmacılara odaklanıyor kendi lokal deneyimlerinden hareket ediyorlar. Ve ülkemizden bu araştırmaya katılanların mültecilere genel olarak olumlu baktıklarını söylemek pek mümkün değil.”
ARAŞTIRMANIN KÜNYESİ
2022 Dünya Mülteci Günü Araştırması: 22 Nisan – 6 Mayıs 2022 tarihleri Avustralya, Brezilya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, İngiltere, İtalya, Japonya, İspanya, Amerika Birleşik Devletleri, Arjantin, Belçika, Şili, Kolombiya, Macaristan, Hindistan, Malezya, Meksika, Hollanda, Peru, Polonya, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Güney Kore, İsveç, İsviçre ve Türkiye’de Ipsos Online Panel sistemi aracılığıyla dünya çapında 28 ülkede gerçekleştirilmiştir. Örneklem, birden fazla ülkede 16-74 yaşları ortasında, Kanada, Malezya, Güney Afrika , Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri’nde 18-74 yaşları ortasında 20,505 kişiyi kapsamaktadır. Araştırmaya Ipsos Online Panel üzerinden Avustralya, Brezilya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, İngiltere, İtalya, Japonya, İspanya ve Amerika Birleşik Devletleri’nde 1000, öteki ülkelerde 500 kişi katılmıştır. Türkiye’deki örneklem daha çok kent merkezinde yaşayan, eğitimli ve daha yüksek gelirli vatandaşları kapsamaktadır. Sonuçlar internet erişimi olup online anket doldurabilen nüfusun cevapları olarak değerlendirilmelidir.
