Önce eşi Kral Tutalya ile birlikte, sonra üvey oğluyla ülkesini yönetmiş. Çok etkilendik, kendisini yakından tanımaya ve tanıtmaya karar vererek T-One Derneği’nin davetiyle memleketi Hattuşaş, yani Çorum’a gittik. Onu dünyaya tanıtmak için Demet Sabancı’ya ulaşan Çorum İş Bayanları Derneği Lideri Semrin Kaleli’yi özel olarak anmak gerek. Esasen Demet Sabancı ve arkadaşları Işık Kalkavan, İkram Güral, Sema Güral, Essum Aslan da iş bayanları. Tamam demişler. Hoş olan bu sivil inisiyatifi devlet, belediye ve akademinin desteklemesi. Çorum Valisi Mustafa Çiftçi, Belediye Lideri Halil İbrahim Aşgın ve eşleri ile Hitit Üniversitesi rektörü evvel İstanbul’a geldiler, sonra kalabalık bir heyeti Çorum’da ağırladılar. Şapinuva hafriyatı lideri, Hitit tabletlerini okuyan ve bize masal tadında anlatan Prof. Dr. Aygül Süel ve Dr. Başkan İpek, Nezih Başgelen ve Prof. Dr. Savaş Arslan, tarihi anlamamıza yardımcı oldular. Yalnızca çalışkan olmakla kalmayıp yaratıcı ve başarılı Vilayet Kültür ve Turizm Müdürü Sümeyra Bektaş da bürokrat algımızı değiştirdi.
Arınma töreni
SANAYİ KENTİ
Böyle güçlü bir işbirliği ve bölge iş insanlarının sponsorluğuyla hazırlanan tanıtım programında evvel Çorum’u beğendik. Yalnızca leblebisi değil, güçlü bir endüstrisi de var. Tabiatına hayran olduk: Ovalar, dağlar yemyeşil, çiçekler açmış, güller, gelincikler, masal üzere. Sonra tarihine vurulduk: Suyu ve verimli toprakları olan bölgeye tarih içinde kimler yerleşmemiş ki.
YAZILI KAYALAR, ASLANLAR
En değerli yapıtları Ankara’daki Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde görmek mümkün ancak Çorum Müzesi, Alacahöyük, Boğazkale-Hattuşa, Yazılıkaya Açıkhava tapınağı’nda da birtakım eserler yerli yerinde, kimilerinin ise replikaları bulunuyor. Yazılıkaya Açık Hava Tapınağı’nda 71 m uzunluğundaki verev taşlarla örülü potern girip çıkarken etkilenmemek mümkün değil. Hitit Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim üyesi Başkan İpek’in rehberliğiyle gezdiğimiz bu yerlerden Yazılıkaya’da 3. Hattuşili ve Kraliçe Puduhepa’nın yönettiği Antahşum (Bahar) Bayramı ritüeli ve Büyük Mabet, Kral 3. Hattuşili ve Kraliçe Puduhepa’nın arınma merasimi ritüelleri, Tiyatro Dördüncü Duvar oyuncuları, Sanat Direktörü Özgür Pehlivan’ın eşliğinde doğal yerlerinde canlandırıldı. Hitit Üniversitesi’nden Prof. Dr. Aygül Süel ise bu ritüellerin detaylarını anlattı. Tapınağa girmeden suyla arınarak, saçlarını ve ellerini temizleyerek bugünün abdest almasına benzeri bir ritüelleri var, örneğin. Yemyeşil bir kaya olan Hitit Dilek Taşı’nda ise hepimiz ellerimizi taşa koyup, dilek tutma ritüelini denedik. İki eli birleştirip baş parmakların üste kıvrılması da bana Erbakan’ın selamını hatırlatmadı değil!
YEREL MUTFAK
Çorum’un tarihine, tabiatına, Puduhepa’ya hayran kaldık fakat kalbe giden yol mideden geçer. Hepsi birer Puduhepa olan Çorumlu kız kardeşlerimizin elleriyle hazırladıkları yöresel mutfağın örneklerine de ruhumuzu bıraktık. Küçük parmak kalınlığındaki kaburga suyunda pişirilen etli sarmalar, kuru mantı, İskilip dolması dedikleri saatlerce kazanda pişirilen et ve pilav, keşkek, kuru baklava, gelincik şerbeti, yemeğe doyamadığımız lezzetlerdi. Aslında kentin en değerli üretimi nohut ve leblebi. Çıtır leblebi ve çikolatalı leblebiye bayıldım, bu kadar mı lezzetli olur?
Yazgülü Aldoğan
DÜNYAYA TANITACAĞIZ
Turkey ONE Derneği Lideri Demet Sabancı, Puduhepa’nın kıssasını birinci duyduğunda da çok etkilenmiş, derneklerinin de zati ülke kıymetlerini yurt dışında tanıtmak için kurulduğunu ve birçok komitenin yurtdışında etkinlikler düzenlediğini hatırlatarak “Gönülden inanarak bu yola girdik, Puduhepa’yı ve Çorum’u dünyaya tanıtacağız” kelamını verdi.
Çorum’un kültür turizmi cinslerine alınması gerek. Kentte kalınacak oteller de var, mutfağı da güçlü. Lakin asıl yapılacak olan tıpkı Hürrem Sultan üzere, Kleopatra üzere Puduhepa’nın da sinemada, dizi sinemalarda başrolde olması! Kıyafetler de çarpıcı, dekor da, kıssa de var, âlâ bir senariste ve işe inanacak yapımcıya muhtaçlık var. Evvel dijital mecra girer, sonra beyazperdeye geçer; üç bin yıl evvel yaşamış Puduhepa, şiddete maruz kalan, öldürülen, hakaret edilen günümüz kız kardeşleri için de güçlü bayan imajıyla rol model olur!
