Yenilenebilir enerjinin en değerli iki kaynağı olan rüzgar ve güneş maalesef her vakit istenen enerjiyi sağlamıyor. Bu iki kaynaktan yalnızca aşikâr vakitlerde güç üretilebiliyor. Bu yüzden gücün depolanması büyük ehemmiyet taşıyor. Enerjiyi depolamak için ise çeşitli bataryalar ve teknikler mevcut.
Kum bataryaları epeyce verimli çalışıyor
Her bir depolama yönteminin verimlilik, boyut, pozisyon, heyetim maliyetleri, işletme maliyetleri, kullanım ömrü ve enerjiyi ne kadar mühletle depolayabileceği üzere çeşitli avantajları ve dezavantajları bulunuyor. Bu formüllerin bir ya da bir kaçı çevresel etkenlere nazaran tercih edilebiliyor.
Şimdi ise enerji depolama yollarına bir yenisi daha eklendi. Polar Night Energy isimli şirket Finlandiya’da birinci ticari hedefli kum bataryalarını kullanmaya başladı. Bu sistemin temelini yaklaşık 4 metre genişliğinde ve 7 metre yüksekliğindeki yalıtılmış bir çelik tank oluşturuyor.
Termal enerji depolama sistemi, kumun ortasına gömülü kolay bir ısı eşanjörü ile yapılıyor. Bu sistem 500-600 dereceye kadar ısıtıldığında 100 kW nominal güç bedelinde 8 megawatt-saatlik etkileyici bir güç deposu haline geliyor. Bu güç gerektiğinde ise yeniden tıpkı şekilde ısı olarak açığa çıkarılabiliyor.
Depolanan ısı, bölgenin etrafına ısı iletmek için kullanılan bölgesel ısıtma sistemini beslemek için kullanılacak. Sistem daha sonra ise binaları ve havuzları ısıtmak için de kullanılabiliyor. Ayrıyeten ısı gerektiren endüstriyel işlemler için de tekrar bu sistem misyon yapabiliyor.
Birden fazla yerde kullanılan bu sistem böylece epey verimli hâle geliyor. Polar Night CTO’su Markku Ylönen ise kum bataryaları hakkında şu tabirleri kullanıyor:
Elektriği ısıya dönüştürmek sahiden çok kolay. Lakin ısıdan elektriğe geri dönmek için türbinlere ve daha karmaşık şeylere muhtaçlık duyuyorsunuz. Isıyı yalnızca ısı olarak kullandığımız sürece, süreç nitekim epeyce kolay oluyor.
Şirket yeni sistemlerinin yüzde 99’a varan bir verimlilik sunduğu argümanında. Aylarca asgarî kayıpla ısı depolama yeteneği olan bu kum bataryaları, çok uzun yıllar boyunca kullanılabiliyor. Şirket, kullandıkları kum için ise kuru olması ve yanıcı kalıntılardan arındırılmış olması gerektiğini söylüyor. Bunun dışında ise kum ile ilgili özel bir durum olmadığı belirtiliyor.
İşletme maliyetinin en az tutulduğu bu sistemin hayli verimli olduğu görülüyor. Tabi ki kısıtlı bir kullanım alanı olan bu sistem her işletme için uygun olmayabilir. Lakin bu ısı bataryalarının işlerini hayli uygun yaptıkları bir gerçek.
Peki siz kumda güç depolama hakkında ne düşünüyorsunuz? Sizce verimli bir sistem mi? Görüşlerinizi yorumlar kısmında bizimle paylaşabilirsiniz.
