Çağdaş drama konusunda ülkemizde öncü çalışmalara imza atan ve bu hususta birçok proje hayata geçiren Tamer Levent, “Dram sözünü evvelce de herkes ‘Acıklı’ diye anlıyordu. Çok enteresandır Türkiye’nin en okumuş yazmış insanları, gazete genel yayın direktörleri, manşetlerine daima bir durumu ‘dramatik’ diye yazdılar. Acıklı manasında yani. Bu hatta biraz entelektüel olmanın göstergesi üzereydi. Yani acıklı da diyebilirdik değil mi? Hayır, oradaki durum dramatik diyor. Durum da dram demek, dram da durum demek. Yani ikisi de birebir kelime” halinde konuştu.
“ÇÖZÜLEMEYECEK SORUN YOK”
Her beşerde sanat özelliği olduğunu belirten usta oyuncu, “Sanat o denli bir şey ki dünyada bazen yaşadığımız saçmalıkların farkına varmamızı, hatta bunları yaşamamamız gerektiğini düşünüp söz etmemizi sağlayacak bir şey. Bunu gerçekleştirebilirse insanlık, çözülemeyecek sorun yok önünde. Mesela Atatürk’ün söylediği laf o kadar kıymetli ki. ‘Sanatsız kalan bir toplumun hayat damarlarından biri kopmuş demektir’ diyor. Bu fotoğraf, heykel, tiyatro, müzik değil. Bu vizyon, bu bakış açısı bu ideolojiyi kastediyorum” dedi.
“ONLARIN NESLİNDE O DENLİ BİR DÜŞÜNME BİÇİMİ YOK”
Tamer Levent, kelamlarına “Bütün çocuklar sanatçı doğar lakin sonra onu sürdüremeyebilirler. Zira bu işin bir sisteminin kurulması lazım. 6-7 yaşlarındaki bir çocuk o denli sorular soruyor ki lisanı çözüldüğü vakit, artık yetişkinler yanıt vermekte zorlanıyor. Zira onların jenerasyonunda bu türlü bir niyet biçimi yok. Olmadı, çocuğu tersliyor. Saçma! ‘Ne biçim sorular soruyor, bundan adam olmayacak herhalde’ diyorlar. Yaratıcı drama uygulamalı. Biz öğretim ve eğitimi tek söz üzere kullanıyoruz. Eğitim öğretim diyoruz. Hayır. öğretim farklı bir kavram, öğrenmek bambaşka. Eğitim ise öğrendiğini kullanmaktır. Drama öğrendiğini kullanma, yani rol oynama metoduyla öğrendiğini kullanma formülü. Biz bilgiyi ezberliyoruz. Plan kağıdına yazıyoruz bitiyor, sonra unutuyoruz. Halbuki drama da bilgiyi nasıl kullanacağını deneyimliyor” diyerek devam etti.
“PSİKOLOJİM TUHAFLAŞTI”
Bir öykü üzerine yazdığını ve sonrasında orta verdiğini lisana getiren 71 yaşındaki sanatçı, sebebini ise “Bir tane yazdım. Biraz bizim aileden etkilenerek zira çok renkli bir aileydi. Aşağı üst iki kısım falan yazmış üzereydim. Çok da güzeldi. Lakin beni çok etkiledi onu yazmak. Psikolojim bu türlü bir tuhaflaştı, bir müddet orta vereyim istedim” kelamlarıyla açıkladı.
“BÖYLE BİR ŞEY MÜMKÜN OLABİLİR Mİ?”
Senaryo yazımında Türkiye’de yaşanmış öykülerin gereğince değerlendirilmediğini düşünen Levent, şu sözleri kullandı:
O kadar çok kıssa var ki bizde. Her karşılaştığım beşerden bir şey alıyorum ve çabucak not alıyorum. Başarılı insanların kıssalarının yapılması lazım. Bilimde, sanatta, iktisatta, siyasette. Çağdaş uygarlıklar seviyesine çıkmak, hatta onları geçmek konusunda bunların yapılabilmesi lazım. Vakit zaman şöyle şeyler söylenmişti; ‘Türkiye beşerinin zeka kapasitesi düşük’. Mümkün olabilir mi bu türlü bir şey? Amerika’da 150 üniversitede rektör, dekan, kısım lideri ve öğretim üyesi statüsünde pek çok Türkiye’den, Anadolu’dan insan var. ‘Coğrafya kaderindir’ derler. Hayır, o denli bir şey yok. Ne yazgısı? Üniversal bir kültür var. Bundan habersiz miyiz? Biz uzayda mı yaşıyoruz? Bu toprakların insanı, fırsat verildiği vakit fevkalade gelişme imkanı olan beşerler.
