Yaz aylarında tüketilen yağlı ve ağır yemekler, çok meyve tüketimi ve terleme nedeniyle oluşan su kaybı insan bedenini değerli formda etkiliyor. Bunların önüne geçmek için Mardin Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Davut Sakız, yaz aylarında beslenme biçimi ile ilgili bilgi verdi.
Sakız, karbonhidratın muhakkak bir seviyede tüketilmesi, akşam öğününde yenmesi planlananın ağır yemeklerin öğle önüne çekilmesi, çok meyve tüketimi yerine ise avuç içi kadar meyve tüketilip bol su içilmesi konusunda uyardı.
Bölge olarak sıcak ve kurak bir havada yaşandığını belirten Dr. Sakız, “Toplumumuzda hem şeker hem tansiyon hastalığı hem de obezite çok yüksek düzeylerde bulunmaktadır. Toplumumuzun yaklaşık yüzde 15’i şeker hastası, yüzde 30’a kadar hasta da şeker öncesi periyotta ve insülin direnci periyodunda. Yüzde 30’ların üstünde bir oranında da hipertansiyonumuz var. Zaten obezitede Avrupa birincisiyiz.
– Durum bu türlü olunca sıcak havaların tesiriyle bilhassa sıvı alımımıza dikkat etmeliyiz. Günlük 2-2,5 litre kadar sıvı almalıyız. Bu sıvıyı tabi meşrubatlar halinde değil de su formunda almamız daha değerli. Zira meşrubatlarla aldığımız sıvının içindeki öbür solitler bizim idrara çıkmamızı neden olarak bu sıvıyı atmamıza neden oluyor. Bedenimiz yeniden susuz kalıyor. Bu yüzden su alımımızı 2-2,5 litre civarında tutmamız gerekmekte” dedi.
“KIZARTMALARDAN, YAĞLI BESİNLERDEN UZAK DURMAMIZ GEREKİYOR”
Ağır besinlerden kaçınılması gerektiğine dikkat çeken Sakız, “Özellikle kızartmalardan, yağlı besinlerden uzak durmamız gerekiyor. Karbonhidrat dediğimiz besinlerden da bilhassa kolay karbonhidratlardan uzak durmamız gerekmektedir. Temelde kolay karbonhidrat dediğimiz besinleri az tüketmemiz daha uygun olacaktır. Basit karbonhidrat dediğimiz besinler nelerdir, ağzımıza koyduğumuz da genel olarak tatlı tadı veren şeylerdir.
– Mesela kahvaltıda bunlar ne olabilir reçel, bal üzere besinler olabilir. Bunları olabildiğince az tüketmemiz gerekmektedir. Çaya attığımız şeker de kolay karbonhidrattır. Kahvaltıda domates, salatalık, peynir üzere besinlerle beslenmemiz gerekir. Ekmek alımımızı da belli bir seviyede tutmalıyız. Yoksun da kalmamalıyız, çok yüksek seviyede de tüketmemiz yanlış olacaktır. Akşam öğününde ağır bir yemek yiyeceksek, akşamın geç saatlerinde yiyip rahatsız olacağımıza sıcak havalarda bunu öğlen saatlerinde yemek daha mantıklı olacaktır.
– Ağır öğünü öğleye çekmek hem sindirimimiz hem de metabolizmamız açısından daha âlâ olacaktır. Zira hareket halinde olduğumuz için o yemeği yakmamız daha kolay olacaktır. Lakin dediğim üzere ağır öğünü öğleye çekmek ile öğlesi ağır yemek farklı şeyler. Ağır yemekleri mümkün olduğunca yememeye çalışacağız ancak en ağır öğünümüzü öğleye çekebiliriz. Akşam yemeklerinde zerzevat yüklü, daha rahat, daha hafif, sindirimi rahat yemekler yememiz değerlidir. Bununla birlikte akşam yemeklerini bilhassa saat 18.00 ve 19.00’dan sonra yememek hakikat olacaktır” diye konuştu.
“MEYVE TÜKETİMİ AVUÇ İÇİ KADAR OLMALI”
Aşırı meyve tüketiminin de ziyanlı olduğunu aktaran Sakız, “Meyveler sahiden bizim muhtaçlığımız olan vitamin ve mineralleri içermektedir. Bu yüzden tüketmemiz değerlidir. Lakin bir tabak meyve yemek çok sağlıklı bir durum değildir. Meyve porsiyonumuz avucumuzun içine sığacak kadar olmalıdır.
– Bir tabak meyve yemek fazla güç alma ve kilo almak manasına gelmektedir. Meyveleri muhakkak bir ölçüde yemek yememiz gerekmektedir. Aç mı yemeliyiz, tok mu yemeliyiz sorusuna gelince orta öğünlerde öğlen ile akşam ve öğlen ile kahvaltı ortasında yemek daha mantıklı olabilir. Dondurma yememize pürüz olabilecek bir hastalığımız yoksa şayet orta öğün olarak yani kahvaltıyla öğlen yemeği ve öğlen yemeği ile akşam ortasında ara öğün yerine tüketilebilir” formunda konuştu.
