Van’da dün saat 21.35’te merkez üssü Tuşba ilçesinin Ermişler Mahallesi olan 5.0 büyüklüğünde sarsıntı meydana geldi. Zelzelede can ve mal kaybı yaşanmazken, Ermişler Mahallesi’nde kimi mesken ve ahırların duvarlarında çatlaklar oluştu. YYÜ Afet İdaresi ve Sarsıntı Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Doç. Dr. Azad Sağlam Selçuk, Erciş fayının yaklaşık olarak kuzey-batı doğrultusunda doğuya ve İran’a yanlışsız devam ettiğini, depremlerin merkez üsleriyle Erciş fayının birbirine yakın durumda olduğunu söyledi.
Depremin merkez üssü mahallelerde incelemelerde bulunduğunu söz eden Selçuk, şöyle devam etti:
“Geçen haftadan beri Van’ın kuzeyinde bir zelzele aktivitesi görünüyor.Geçen haftadan bugüne baktığımız vakit ise bölgede yaklaşık olarak 12 tane zelzele meydana geldi. Bu sarsıntılardan 2 tanesi 4 ve üzeri büyüklüğünde. Dün akşam ise birtakım data kaynaklarına nazaran 5, birtakım bilgi kaynaklarına nazaran ise 5.3 büyüklüğünde bir sarsıntı meydana geldi. Sarsıntı tahlillerine baktığımız vakit ise, bu zelzelenin doğrultu bir faydan kaynaklandığı görülüyor. Ama MTA’nın 2012’de hazırladığı canlı fay haritası üzerinde ise bu bölge üzerinde zelzelenin bilhassa merkez üslerinde bu türlü bir fay haritası yok. Aslında daha evvelki yıllarda yapılan çalışmalara bakacak olursak bölgede sağ yanda bir Erciş fayımız var. Erciş fayı yaklaşık olarak kuzey-batı doğrultusunda doğuya hakikat, İran’a hakikat devam ediyor. Zelzelelerin merkez üsleriyle Erciş fayı çabucak hemen birbirine yakın durumda. Geçen haftaki zelzelelerle bir arada, dün akşamki sarsıntısı değerlendirdiğimiz vakit ortaya çıkan soruç şu ki; Erciş fayı yaklaşık olarak doğuya hakikat kırılarak devam ediyor. Hem 4 büyüklüğündeki sarsıntı,hem de 4.8 ve 5.0 büyüklüğündeki zelzeleler bize bunu gösteriyor. Buradaki Çaldıran fayı olsun, Doğubayazıt fayı olsun, Balıklıgöl fayı olsun bu fayların hepsi doğuya hakikat, İran’a yanlışsız devam ediyor ve bunlar Tebriz ile birleşiyor. Güneydeki segmenti Karacadağ civarındaydı. Karacadağ segmenti gölün altından nereye hakikat devam ettiğini görmüyorduk. Bu sarsıntılarla birlikte, zelzelelerin bütün hepsini harita üzerine koydumuğuz vakit ise şunu görüyoruz ; Erciş fayının segmentleri doğuya gerçek kırılarak devam ediyor.”
‘ERMİŞLER MAHALLESİ, ESKİ HEYELAN TOPOĞRAFYASI ÜZERİNDE KURULMUŞ’
Selçuk, bölgede bilhassa Bağdaşan, Kuşçu ve Ermişler mahallelerinde hasar olduğunun söylenmesiyle buralara gidip inceleme yaptıklarını belirterek, “Özellikle YYÜ Zelzele Araştırma Mermezi olarak AFAD ile ortaklı bir çalışma yürüttük. Köylerde çok fazla hasar yok. Bilhassa Ermişler Mahallesi’nde hasarın daha yüksek olduğunu görüyoruz.Bu mahalledeki hasarın yüksek olmasının sebebi de bu bölgedeki birtakım yerleşimlerin eski heyelan topoğrafyası üzerine kurulmasından kaynaklanıyor. Yoksa Ermişlerin bilhassa yerleşkesinin güney tarafında, yani yeri sağlam olan yerlerinde rastgele bir şey yok. Başka köylerde ise tekrar yapı stoğunun berbat olmasından ve rastgele bir mühendislik yapısının almamasından ötürü çatlaklar meydana gelmiş” diye konuştu.
Doğu Anadolu Bölgesi’nin karmaşık bir tektonik yapıya sahip olduğunu da lisana getiren Doç. Dr. Selçuk, şu tabirleri kullandı:
“2011 Van zelzelesinde de gördük ki, bölgede bu türlü bir fay haritası çizilmemişti, lakin birtakım araştırmacılar burada bir faal fay olacağını söylemişlerdi. 2011 sarsıntısında de gördük ki; bölgede fay olmayan yerlerde de sarsıntı üreten faal faylar olabiliyor. Bu nedenle acil olarak bu bölgede çalışma yapılmalı. Daha fazla müşahede yapmamız gerekiyor. İkinci olarak da afetlerde kesinlikle, bizim afete maruz olan bölgeleri daha çabuk belirleyip, bu bölgelere yardımlardan fazla yapılaşmasına öncelik tanımamız gerekiyor. 50 kilometre uzunluğundaki Çaldıran fayı 1976’da 7.3 büyüklüğünde bir sarsıntı üretti. Bölgede 9 bin 200 bina kullanılamaz hale geldi, 4 bin 900 kişi hayatını kaybetti. 2011 yılında tekrar birebir şeyi yaşadık. Erciş fayı doğuya yanlışsız kırılarak devam edecek. Muhtemelen 5 ve üzeri sarsıntılar üretecek. Daha büyük bir sarsıntı mümkünlüğü var mı bölgede? Evet her an olabilir. Lakin genel olarak bu fayların üzerinde 5.5’in üzerinde bir sarsıntı beklentimiz yok.”
